Những cái tên như Shark Nguyễn Ngọc Thủy (Egroup / Apax) và Shark Phạm Văn Tam (Asanzo) từng xuất hiện với hình ảnh hào quang: cam kết đầu tư lớn, hỗ trợ startup, xây dựng thương hiệu quốc tế. Nhưng giờ đây, cả hai đều đang đối diện với những cáo buộc nghiêm trọng: lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thuyết minh sai lệch trong hoạt động huy động vốn, thậm chí trốn thuế và buôn lậu.
Những việc này khiến nhiều phụ huynh, nhà đầu tư và startup đặt lại niềm tin trong môi trường vốn khởi nghiệp Việt Nam. Khi “niềm tin thương hiệu” trở thành một loại tài sản mong manh, lỗ hổng pháp lý và kiểm soát nội bộ dễ dẫn đến hệ lụy nghiêm trọng.
Không chỉ dừng lại ở câu chuyện cá nhân, các vụ lùm xùm tài chính gần đây cho thấy những lỗ hổng trong hệ thống kiểm soát pháp lý — nơi nhiều lỗ hổng vẫn chưa được khép kín.
-
Giám sát hoạt động huy động vốn và trái phiếu cá nhân: Khi một số cá nhân huy động vốn “khống” hoặc phát hành cổ phần/trái phiếu mà không có nền tảng tài chính vững chắc, dễ dẫn đến rủi ro tín dụng và phá sản.
-
Kê khai tài chính mờ ám, xử lý thuế yếu: Việc sử dụng hóa đơn không hợp lệ, xuất – nhập khẩu “ngầm”, bỏ sổ sách ngoài báo cáo là chiến thuật mà các vụ án đang điều tra thường ghi nhận.
-
Thiếu bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ: Khi dự án thất bại hoặc bị tố cáo, quyền lợi của người góp vốn cá nhân thường bị bỏ ngỏ do thiếu cơ chế kiểm soát minh bạch trong hợp đồng, quản lý tài sản đảm bảo.
-
Đạo đức kinh doanh và uy tín thương hiệu: Một lần vướng vòng lao lý, uy tín khó phục hồi. Với các cá nhân nổi tiếng “shark”, mức độ tổn thương hình ảnh là rất cao — điều ảnh hưởng lan tỏa tới hệ sinh thái startup chung.
Việc những “cá mập” từng được tôn vinh giờ bị điều tra là lời cảnh tỉnh rõ ràng: thành công cần đi kèm trách nhiệm, niềm tin không thể đánh đổi. Hệ sinh thái startup nếu không xây dựng nền tảng minh bạch và kiểm soát rủi ro sẽ dễ bị tổn thương trong sóng gió kinh tế.
Bài học lớn là: niềm tin là tài sản quý nhất. Không luật mạnh không đủ — doanh nhân và nhà đầu tư đều phải rèn luyện đạo đức, tính minh bạch và trách nhiệm. Dưới ánh hào quang truyền hình, đừng để vươn lên bằng hình ảnh mà vỡ kính ngay khi va chạm.
