Nhưng điều mà tất cả chúng ta đang thắc mắc, là toàn bộ diễn biến cô gái đi xuống hồ, sau đó tử vong, được rất đông những người có mặt trên bờ chứng kiến, cũng như ghi lại khoảnh khắc đó. Tuy nhiên, chỉ duy nhất một người đàn ông trung niên nước ngoài, cùng 1 anh lính thuộc lực lượng cứu hộ lao xuống làn nước lạnh, với mong muốn cứu được cô gái. Nhưng tất cả đã quá muộn, cô gái đó đã tử vong trước sự chứng kiến của rất rất nhiều người tò mò trên tay đang cầm chiếc điện thoại thông minh, và đứng nhìn, mặc cho sự việc xảy ra.
Vậy, câu hỏi được đặt ra, những người đang đứng trên bờ nói riêng, và những người khác nói chung, trong trường hợp thấy người khác gặp nạn nhưng không cứu giúp, liệu họ có phạm tội? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu.
Hiểu như thế nào về người khác đang gặp nạn
Chúng ta có thấy rằng, một người, hoặc nhóm người được cho là đang gặp nạn và cần trợ giúp, ứng cứu ngay, là trường hợp, những người này đang trong tình trạng nguy hiểm, nếu không có sự cứu giúp, có thể hoặc ngay lập tức sẽ bị thương rồi dẫn đến tử vong.
Nhưng trên thực tế, việc xác định như thế nào được xem là phải ứng cứu ngay lập tức thì vẫn chưa có quy định, cũng như giải thích cụ thể, tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể nhận biết được một số trường hợp cần ứng cứu ngay khi phát hiện để tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Một người không biết bơi bị đuối nước, khi nhìn thấy, phải ứng cứu ngay, hay trên đường đi, chúng ta nhìn thấy người khác gặp tai nạn, chúng ta phải ứng cứu ngay để lập tức đưa họ đi bệnh viện…
Cách đây mấy năm, tại tỉnh Đắk Lắk cũ xảy ra sự việc, một người đàn ông, sau khi đi uống rượu về đã ra đằng sau nhà ngủ, đến gần sáng, người vợ của anh, sau khi thấy tiếng ồn ào phía sau nhà nên đã chạy ra, khi ra, chị ngửi thấy toàn mùi thuốc sâu. Mặc dù, chị đã nhận thức được tình trạng là chồng mình sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng nếu không được đưa đi cấp cứu kịp thời, tuy nhiên, chị đã không làm thế, cũng không gọi hàng xóm cứu giúp, không tìm cách đưa chồng đi bệnh viện mà chỉ lau dọn nhà, cho chồng uống nước chanh, nấu cháo cho chồng ăn. Tuy nhiên, đến khoảng 11h cùng ngày, người chồng đã tử vong.
Tại địa phận tỉnh Hà Tĩnh cũ, đã xảy ra trường hợp một chị gái đang lái xe trên quốc lộ, trên đường đi, chị gái này đã dừng lại để đi vệ sinh, trên xe ngoài chị gái còn có thêm 2 người khác. Khi dừng đi vệ sinh, thì bất ngờ có một người đàn ông đi xe máy từ xa đến, do trời tối nên anh đã va chạm với xe của chị gái này, rồi ngã xuống đường, tuy nhiên, chị gái thấy sự việc đó, nhưng mặc kệ người đàn ông, để mặc ông này nằm ở đường mà không xem xét, hay hỏi han, cứu giúp gì, vì trời tối, cũng như không ai cứu giúp, nên người đàn ông này sau đó đã tử vong vì bị 1 chiếc xe tải cán qua người.
Pháp luật quy định
Tại nghị định 100/2019/NĐ-CP năm 2019, và nghị định số Nghị định 168/2024/NĐ-CP bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, thay thế nghị định 100, đều quy định mức xử phạt các hành vi vi phạm khác về quy tắc giao thông đường bộ, theo đó, người nào không cứu giúp người bị tai nạn giao thông khi có yêu cầu thì bị phạt tiền từ 14 triệu đến 16 triệu đồng.
Điều 132 Bộ luật Hình sự 2015 quy định "Tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng", theo đó, người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm; trường hợp phạm tội dẫn đến hậu quả 2 người trở lên chết, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm, và một số các các hình thức phạt bổ sung khác theo quy định.
Như vậy, chúng ta thấy rằng, việc không cứu giúp người khác, tuỳ theo từng tính chất, mức độ của hành vi, điều kiện, hoàn cảnh, mà cơ quan chức năng sẽ có những biện pháp theo quy định của luật để xử lý. Đã có những người bị truy cứu trách nhiệm hình sự, cũng như bị Toà án tuyên án và phải chấp hành hình phạt tù vì tội không cứu giúp người khác.
Cái tình trong con người cần được phát huy
Việt Nam là đất nước chịu ảnh hưởng của văn hóa Á Đông, tuy nhiên, bản chất văn hoá của người Việt luôn được phát huy, duy trì, và trong bản chất văn hoá của người Việt thì việc giúp đỡ nhau, hỗ trợ nhau với tình làng nghĩa xóm luôn được coi trọng. Thực tế, chúng ta đã chứng kiến, đã có rất nhiều những gương tốt, việc tốt của tình đoàn kết, tương thân, tương ái, hỗ trợ giữa những người Việt với nhau trong cuộc sống hàng ngày, và đó, là bản chất văn hoá không hề bị mai một của người Việt Nam.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, sự phát triển của khoa học, công nghệ, mặc dù, bản chất văn hoá Việt vẫn được duy trì, nhưng một bộ phận không nhỏ trong xã hội, vẫn giữ trái tim “băng giá”, lạnh nhạt theo kiểu “không phải việc của mình, nếu giúp đỡ thì không phải đầu cũng phải tai…” đã đem đến rất nhiều tấm bi kịch cho những người gặp nạn, cũng như những người thơ ơ với những người gặp nạn.
Việc nhà nước ta quy định hình phạt cho hành vi không cứu giúp người trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, là một trong những quy định mang tính nhân văn, đúng với bản chất văn hoá trong cái “tình” của người Việt Nam, việc này sẽ thúc đẩy hơn trong mỗi con người chúng ta cứu giúp người khác, và phần nào đó sẽ ngăn chặn số người thiệt mạng hàng năm, phù hợp với tinh thần, đạo đức, cách ứng xử trong văn hoá của người Việt. Đồng thời, sẽ có những hình phạt thích đáng cho việc thờ ơ làm ngơ trước những tình huống khẩn cấp cần sự trợ giúp.
Hãy nhớ rằng, đất nước Việt Nam chúng ta đã trải qua hơn 4.000 năm dựng nước, giữ nước, trong đó tình đoàn kết, keo sơn từ điểm cực nam mũi Cà Mau, đến điểm cực bắc địa đầu Móng Cái, luôn được gìn giữ, phát huy và phát triển. Những con người có chung dòng máu con lạc, cháu rồng với cái “tình” luôn được thể hiện ở mức độ cao nhất, do vậy, hãy sống đúng với bản chất của người Việt Nam, hãy giúp đỡ người khác nếu chúng ta có đầy đủ điều kiệt theo đúng nghĩa đen trong cái tình ấm lòng của người Việt.
